Depresja okołoporodowa i poporodowa

Narodziny dziecka przynoszą dużo silnych emocji począwszy od podekscytowania, oczekiwania i radości po lęki i niepokój. Wiele matek po porodzie doświadcza tzn ?baby blues? czyli częste zmiany nastroju, płaczliwość, które szybko zanikają. Ale niektóre z nich doświadczają bardziej poważnych, długotrwałych form depresji zwanych depresją poporodową. Rzadko, ale przybiera ona ekstremalną formę psychozy poporodowej.

Depresja poporodowa nie jest wadą charakteru i nie świadczy o słabości. Często widzi się ją jako powikłania poporodowe. Warto wtedy skorzystać z pomocy by móc cieszyć się dzieckiem.

Jak rozpoznać czy to czego doświadczamy to baby blues, depresja poporodowa czy psychoza poporodowa?

Objawy baby blues trwają tylko kilka dni do tygodnia lub dwóch i mogą obejmować:

• Wahania nastroju
• Niepokój
• Smutek
• Drażliwość
• Płacz
• Obniżone koncentracja
• Problemy ze snem

Objawy depresji poporodowej

Na pierwszy rzut oka mogą wydawać się podobne do baby blues – ale objawy są bardziej intensywne i trwałe tak, że w końcu zakłócają zdolność do opieki nad dzieckiem i wykonywanie innych codziennych obowiązków. Objawy depresji poporodowej mogą obejmować:

• Utratę apetytu
• Bezsenność
• Intensywną drażliwość i gniew
• Przytłaczające uczucie zmęczenia
• Utrata zainteresowania seksem
• Brak radości w życiu
• Poczucie wstydu, poczucia winy lub nieadekwatności, czasem poczucie bezwartościowości
• Poważne zmiany nastroju
• Trudność w wiązaniu sie z dzieckiem
• Unikanie z rodziny i przyjaciół
• Myśli o okaleczeniu siebie lub dziecka

Nieleczona depresja poporodowa może trwać wiele miesięcy lub dłużej i wpływa tak na matkę, jak i na dziecko, na którego potrzeby trudno matce odpowiadać.

Psychoza poporodowa

Rzadko występująca choroba, która zwykle rozwija się w ciągu pierwszych dwóch tygodni po porodzie. Oznaki i objawy psychozy poporodowej są dużo silniejsze i dotkliwsze niż depresji poporodowej i mogą obejmować:

• Zamieszanie i dezorientacja
• Omamy i urojenia
• Paranoja
• Próby skrzywdzenia siebie i dziecka

Ale kiedy zgłosić się do specjalisty?

Często kobiety obawiają się lub wstydzą przyznać do depresji poporodowej. Jednak ważne by skorzystać z pomocy specjalisty, gdy:

• Objawy nie znikają po 2 tygodniach, nasilają się i utrudniają opiekę nad dzieckiem
• Kiedy utrudniają wypełnianie codziennych zadań życiowych
• Pojawiają się myśli by zrobić krzywdę sobie lub dziecku

 

Jeśli są objawy psychozy trzeba natychmiast udać się do psychiatry, ponieważ stanowią poważne zagrożenie.

Przyczyny pojawienia depresji poporodowej są różne i często składa się na nią wiele czynników:

1. Zmiany hormonalne, a także zmiany w systemie odpornościowym i metabolizmie.
2. Niedosypianie, zmęczenie powodują, że są zmniejszone możliwości znoszenia obciążeń. Na ile mamy wsparcie w bliskich, na ile starsze dzieci także wymagają opieki.
3. Trudne relacje z bliskimi.
4. Obawy o to czy będę dobrą matką, czy będę umiała dobrze o nie dbać.
5. Może pojawić się poczucie, że nie kieruję dalej swoim życiem. Narodziny dziecka mogą aktywizować wszystkie nasze dylematy dotyczące opieki, bezradności, zależności, doznawania opieki, zobowiązań, a także dotyczące zadbania o siebie. Mogą także ożywiać obawy dotyczące przyszłości oraz w jakimś stopniu jej nieprzewidywalności.
6. Lęki o sytuację finansową.
7. Wcześniej przebyte epizody depresji a także trudne doświadczenia przeżyte do kilku lat wstecz zwiększają ryzyko występowania depresji poporodowej.

Jeśli doświadczasz Baby blues to, pozwól sobie odpoczywać i przyjmij opiekę od bliskich. Objawy powinny minąć do 2 tygodni. W depresji poporodowej trzeba skorzystać z pomocy specjalistów: być może będą włączone leki przeciwdepresyjne, hormonalne. Warto także rozważyć psychoterapię by móc mieć większe zaufanie do siebie i poradzić sobie z emocjonalnymi dylematami, ale i obciążeniami. W lżejszych przypadkach psychoterapia pomoże bez konieczności wsparcia farmakologicznego.

Autor: Katarzyna Stefaniak

W tym miejscu odnajdziesz specjalistów którzy w szczególności są zaangażowani w to zagadnienie. Przebyli dodatkowe szkolenia, praktyki czy też po prostu naukowo interesją się tym tematem.